Paramız birbirine zincirlenmiş bloklardan oluşan bir blokzincir kullanarak çalışır. Her blok, birisinin gönderici birisinin alıcı olduğu, en yeni işlemlerin listesinden oluşur. Bu blokların her biri hepimizin paylaştığı çok uzun para kitabımızın sayfalarını oluşturur. Bu blokların birbirlerine eklenme zaman aralığının yaklaşık iki dakika olduğunu kararlaştırdık. Böyle bir düzenek yeterli kullanışlılıkta olmasına ek olarak tıpkı bizim evrensel saatimizmiş gibi çalışır. Fakat, yeni blokların eklendigi zaman aralığı sabitse eğer, çok sayıda kişi, aynı anda, yeni işlemler yapmak istedikleri zaman ne olur?

Benzer bir şey kalabalık saatlerde metroyu kullanmaya çalıştığımızda da olur. Vagonlar insanların istifli bir şekilde doldurdukları hale gelirler, ve sen içeri giremezsin bile. Tren istasyondan ayrılır, ve senin bir sonrakini beklemen gerekir. Tren vagonlarını daha büyük yapıp daha fazla sayıda insanı taşımalarını sağlayabilirsin. Fakat, kalabalık saatler dışında ne olacak? Çoğu boş. Boş yere devasa vagonları hareket ettirmek için enerji harcamak, devasa depolarda park etmek zorunda kalacaksın. Büyük vagonların inşaası ve bakımı zordur.

Aynısı bizim para blokzincirimiz için de geçerlidir. Eğer blokları çok küçük yaparsak, paramızın kullanılma trafiği arttığı her zamanda, kullanıcılar işlemlerini içeri sokacak blok alanı bulamayacak ve yeni blogu beklemek zorunda kalacaklar. Veya yeni gelecek bloktan bir sonraki blogu… Binis biletinin ücretini (“madencilere ödenen işlem ücretini”) artırmaya karar verirsen, paramız sadece yüksek miktarlardaki para gönderileri için kullanılabilir olur. Çoğu insan zengin değil, o yüzden paramız çoğu kişi tarafından kullanılamaz olur. Eğer paramız çoğu kişi tarafından kullanılamazsa, paramızın etrafında ağ etkisi (ing.: network effect) bulunmayacak, ve paramız değer kaybedecek. Paramız değer saklama aracı olamayacak. Oyun bitti.

Eğer blokları çok büyük yaparsak, ağ altyapımız üzerine fazlaca yük bindireceğiz. Örneğin, düğümleri çalıştıran bireyler blokzincirin boyutunun çok hızlı arttığını, düğüm çalıştırmak için gereken disk alanı boyutunun pahalı seviyelere çıktığını görecekler. Bu nedenle daha az sayıda birey düğüm çalıştırıyor olacak. Eğer daha az sayıda birey düğüm çalıştırırsa, ağımız dağıtıklığını yitirmeye başlayabilir. Ağ üzerindeki görüş birliği birkaç kişiye dayanır duruma gelirse, bu birkaç kişi kolayca kafa kafaya verip kurallara aykırı davranabilirler. Eğer insanlar paranın birkaç kafadarın keyfi kararları tarafından yönetildiğini görürse (öhö öhö merkez bankası öhö öhö), daha özgürlükçu ve bağımsız olan başka paraları kullanmayı seçebilirler. Eğer insanlar paramızı kullanmayı bırakırlarsa, oyun tekrar sona erer.

Çözüm ne olabilir? Blokları esnek yapmak. Yine, fiziksel dünyanın kısıtları ile uğraşmak zorunda kalmadığımız için, kalabalık saatlerde genişleyip, sakin saatlerde daralabilen tren vagonlarına sahip olabiliriz. Bu esneklikte, genişlemenin (veya daralmanın) hızına karar vermek için de, blokzincire eklenen en son 100 blogun büyüklüğünün medyan değerine ve bu blokların ne kadar dolu olduklarına bakabiliriz. Ardından, oldukça dikkatli bir şekilde, blok büyüklüğünü değiştirerek blok alanının kullanımında uygun rahatlık seviyesine geri gelebiliriz. Bu çeşit bir tasarımla, değişiklikler hiç bir zaman uçlarda yaşanmayıp, paramızın altyapısını çalıştıran bireylere uyum sağlamaları için yeterli süre tanınmış olur. Düğüm çalıştıranlar, memnun bir şekilde paranın kullanımındaki artışı karşılayacak hazırlanma süresine sahip olurlar. Daha çok kullanıcı daha kötü bir kullanım deneyimine sebep olmak yerine, daha kullanışlı bir paraya sebep olur.

◄ Önceki / Sonraki ►